Nawozy

;

Nawozy azotowe

Nawozy mineralne, potocznie zwane nawozami sztucznymi, są powszechnie stosowane jako źródło łatwo dostępnych dla roślin związków mineralnych. Ich użycie jest konieczne do uzupełnienia w glebie składników pokarmowych, wynoszonych wraz z plonem oraz zachowania lub poprawy jej właściwości chemicznych, fizycznych i biologicznych. Preparaty te zazwyczaj wytwarzane są na drodze syntezy chemicznej lub traktowanych chemikaliami kopalin.

Nawozy azotowe są konieczne do tego, by zapewnić prawidłowy wzrost i rozwój roślin. Stanowią źródło azotu będącego składnikiem białek, kwasów nukleinowych, enzymów, witamin oraz innych związków organicznych. W największym stopniu wpływają na wzrost zielonej masy roślin i plonowanie większości z nich. Przy niedoborze azotu rośliny słabo się krzewią, mają wybujały pokrój, formują słabe i szybko opadające liście, a ponadto są podatne na wyleganie. Niedobór azotu obniża więc jakość plonu, zmniejsza zawartość białka w ziarnie, hamuje proces fotosyntezy i ogranicza długość okresu wegetacji roślin.

Nawozy azotowe dzielone są na trzy, podstawowe grupy, różniące się formą tego pierwiastka. Azot w saletrach jest łatwo rozpuszczalny w wodzie i szybko pobierany przez rośliny. Wadą saletr jest jednak ich łatwe wypłukiwanie z gleby – przy niewłaściwym stosowaniu przyczyniają się do zanieczyszczenia wód gruntowych i powierzchniowych. Z kolei forma amonowa jest szybko absorbowana w kompleksie sorpcyjnym gleby, skąd jest dostępna dla roślin przez dłuższy czas. Przykładem nawozu zawierającego azot amonowy jest np. fosforan amonu lub saletra amonowa. Trzecia, najpowszechniej stosowana grupa to forma amidowa, czyli popularny mocznik, który jest najczęściej stosowanym nawozem azotowym na świecie. Azot zawarty w moczniku jest uwalniany powoli w podłożu pod wpływem enzymów wydzielanych przez bakterie glebowe. Dopiero po rozkładzie azot staje się więc dostępny dla roślin. W przypadku nawożenia mocznikiem konieczne jest utrzymanie dobrej kondycji mikrobiologicznej gleby. Mocznika nie można stosować ani na bardzo zimnych podłożach, ani na nadmiernie wilgotnych. Mocznik chętnie wykorzystywany jest do przyspieszenia rozkładu resztek pożniwnych w uprawach polowych. Stosuję się go również w sadownictwie do jesiennego opryskiwania liści drzew, w celu zaburzenia rozwoju grzybów patogenicznych zimujących na liściach, szczególnie parcha jabłoni.

Nawozy fosforowe

Fosfor odpowiada za prawidłowe formowanie organów, szczególnie kwiatów i owoców. Dzięki temu możliwe jest uzyskanie dobrej jakości plonu. Niestety, fosfor jest łatwo wiązany w glebie, a wówczas staje się niedostępny dla roślin. Nawozy fosforowe mają za zadanie zapewnienie roślinom dostępu do łatwo przyswajalnego fosforu. Najczęściej aplikuje się go w postaci nawozów wieloskładnikowych – takich, jak np. PKSplus ™.

Nawozy potasowe

Nawozy potasowe, stosowane w fazach intensywnego wzrostu roślin, odpowiadają przede wszystkim za wysokość i jakość plonu, w tym za zwiększenie zawartości składników biologicznie czynnych. Ponadto ich stosowanie jest zalecane w okresie jesiennym, ponieważ potas w istotnym stopniu pozwala na przygotowanie się roślin do spoczynku zimowego i lepsze przetrwanie zimy. Poza tym w czasie całego sezonu wegetacyjnego nawozy potasowe zwiększają odporność roślin na różne czynniki stresowe. Najczęściej stosowanymi źródłami potasu są: sól potasowa lub nawozy wieloskładnikowe, takie jak, np. Vervactor czy Azoplon Nutri NPK.

Inne nawozy mineralne

Do utrzymania gleby w dobrej kondycji i zapewnienia prawidłowego rozwoju roślin konieczne są również inne związki.

Nawozy wapniowe wykorzystywane są przede wszystkim do regulowania odczynu gleby. Wapnowanie jest konieczne w celu poprawy pobierania składników mineralnych z gleby, a także ograniczenia toksycznego działania jonów metali w kwaśnym podłożu. W ostatnich latach do obrotu weszły bardzo dobre nawozy wapniowe z pożytecznymi bakteriami usprawniającymi działanie nawozu – np. POLCALC BI CALC +.

Warto wiedzieć, że wapń jest również jednym ze składników mineralnych, odpowiedzialnych za jakość plonów. Wapń w glebie jest zazwyczaj słabo przyswajalny dla roślin, dlatego warto go aplikować w formach aktywnych, takich jak np. saletra wapniowa, której stosowanie zapobiega chorobom fizjologicznym i przechowalniczym.

Kolejną grupą są nawozy magnezowe, których aplikacja zapewnia prawidłową fotosyntezę i wzrost roślin od wczesnych faz rozwoju. Użycie preparatów magnezowych usprawnia również prawidłowe pobieranie innych składników mineralnych z gleby. Nawóz z siarczanem magnezu umożliwia szybkie zaopatrzenie roślin w magnez. Aby z kolei zapewnić dobrą podaż magnezu i wapnia w glebie przez dłuższy czas, warto stosować wapno z magnezem – np. SUPERMAG Wapno magnezowe.