Koniec zimy to najlepszy moment na to, by ocenić stan ozimin i wybrać najlepszy sposób na wiosenne nawożenie azotem. Z jednej strony musi być ono tak efektywne, by zapewnić prawidłową podaż pierwiastka, aż do wydania plonów. Z drugiej – nie można jednak dopuścić do tego, by dochodziło do jego strat. Przede wszystkim przez wymywanie w głąb gleby lub powierzchniowo do zbiorników wodnych.Azot jest jednym z podstawowych budulców rośliny i bierze udział w wielu procesach biochemicznych. Właściwe nawożenie na wiosnę jest kluczowe dla uzyskania odpowiedniej wysokości plonu i jego wysokiej jakości.
W jakiej formie trzeba aplikować azot na wiosnę?
Nawozy azotowe w uprawie zbóż trzeba podzielić na dwie-trzy dawki, by uniknąć strat, do których może dojść w przypadku zastosowania jednej, zbyt dużej dawki. Szczególnie ważne jest to w przypadku pszenicy ozimej, w której wczesną wiosną azot musi być podany w formie szybko działającej i łatwo przyswajalnej dla roślin, aplikowanej wtedy, kiedy warunki pogodowe na to pozwolą. Zalecana dawka to od 60 do maksymalnie 100 kg N/ha. Kolejna dawka, aplikowana w fazie BBCH 32, nie powinna być zbyt duża, by nie zwiększyć ryzyka wylegania roślin i porażenia ich przez choroby grzybowe. Zastosowanie trzeciej dawki azotu, aplikowanej w fazie BBCH 37/39 w wilgotną glebę zapewnia efektywne pobieranie składnika i jego dobre wykorzystanie. Do drugiego i trzeciego zabiegu warto użyć mocznika, który zawiera azot w wolno działającej formie amidowej. Zamiast tego można zastosować nawóz w formie płynnej, np. RSM. Jeśli występujące opady deszczu są nieregularne, warto użyć szybko rozpuszczalnego i łatwo dostępnego nawozu saletrzanego.
Alternatywą dla trzeciej dawki nawozu azotowego jest również zastosowanie nawozu azotowego w połączeniu z inhibitorem nitryfikacji. Spowalniają one przemiany azotu w glebie, prowadzące do strat w wyniku przekształcania jonów amonowych w amoniak.
W przypadku roślin jarych o krótkim okresie wegetacji pierwszą dawkę azotu najlepiej podać przedsiewnie – tak, by to azot w glebie czekał na roślinę, a nie odwrotnie. Drugą dawkę aplikuje się już pogłównie, jako ostatnią i również w połączeniu z inhibitorem, który spowolni straty azotu.
Skutki zaniedbania odpowiedniego nawożenia azotem
Niewystarczające odżywienie roślin azotem będzie skutkować słabym krzewieniem roślin lub wręcz jego zahamowaniem. Ważnym krokiem jest redukcja rozwoju młodszych i słabszych pędów bocznych, a także młodych liści na pędach głównych. Kolor starszych liści zmienia się z zielonej na jasnozieloną. Rośliny z deficytem azotu przyjmują pokrój strzelisty, a łan przerzedza się. Ograniczeniu ulega liczba kłosów, a także liczba ziarniaków w kłosie.
